Kaizen to kultura ciągłego doskonalenia, która wywiera wpływ na detekcję i redukcję marnotrawstwa małymi krokami. które można wykonać szybko, bez znaczących inwestycji. Więcej o KAIZEN przeczytasz tutaj.  Wynikający z tego proces ciągłego doskonalenia jest podobny do tego zawartego w ramach Systemu Zarządzania Środowiskiem ISO 14001. Nie włączając wyraźnie kwestii środowiskowych do Kaizen, można przeoczyć okazje zapobiegania zanieczyszczeniom i zrównoważonego rozwoju.

Pracownicy często mają sugestie i spostrzeżenia, które można wykorzystać w celu usprawnienia i zapobiegania ekomarnotrawstwom.

W organizacji dbającej o środowisko, system zgłoszeń pracowniczych powinien obejmować działania ekologiczne, przy dużym wsparciu kierownictwa.

Dodatkowo należy pamiętać, aby pomysły dotyczące środowiska konsultować ze specjalistami ds. ochrony środowiska, aby nie doszło do naruszeń. To podstawa Green Lean.

Ekomarnotrawstwo

Filozofia Green Lean uwzględnia, oprócz 7 marnotrawstw, (czy nawet 9 marnotrawstw), przykładowo:

• straty ciepła
• straty energii elekrycznej
• straty wody
• straty gazu i paliw kopalnianych
• straty oleju
• wytwarzanie odpadów
• wytwarzanie ścieków
• emisję pyłów i gazów
• emisję substancji niebezpiecznych
• emisję hałasu i wibracji

Eliminacja ekomarnotrawstw może doprowadzić do zmniejszeniu uciążliwości dla środowiska, bezpieczeństwa pracy, ograniczenia kosztów operacyjnych i ryzyka działania organizacji pod kątem prawnym.

Ekousprawnienia

Przedstawiam Wam listę przykładowych, ogólnych ekousprawnień, które mogą posłużyć jako inspiracja w Waszych organizacjach. Zachęcam do własnych poszukiwań. W każdej organizacji będzie to co innego. Trzeba mieć oczy i uszy otwarte na eco-kaizen!

0. Podnoszenie świadomości pracowników

Bez tego się nie zacznie! Wiedza o różnych rodzajach marnotrawstwach jak i ekomarnotrawstwach jest niezbędna do tego, aby pracownicy mogli je zauważać. Konieczna jest kooperacja Specjalistów ds. Lean oraz Specjalistów ds. środowiska w celu zapewnienia edukacji. Znajomość podstaw to znaczące podwaliny pod pomysły usprawnień.

1. Instalacja zgniatarek do puszek, butelek i kartonów

Moje ulubione… aby zmniejszyć objętość odpadów, uprzednio muszą zostać zgniecione. Mniejsze koszty wywozu odpadów = mniejsza emisja spalin pojazdów transportujących odpady. Należy pamiętać, że zanim puste opakowania zostaną zgniecione, korki muszą zostać odkręcone, a płyny wylane!

2. Zainstalowanie perlatorów wodooszczędnych w kranach

Instalując perlatory, ogra­niczamy zużycie wody, bez obniżania higieny. Niewielka nasadka napowietrza stru­mień wody. Są różne perlatory – przed kupnem trzeba zrobić porządny research!

3. Instalacja słuchawek wodooszczędnych pod prysznicami pracowniczymi

Są różne rozwiązania, np. słuchawki z napowietrzaczem, turbiną. Można też zainstalować specjalny perlator (od 40 do 75% oszczędności na wodzie)

4. Uszczelnienie instalacji

Powolny wyciek 120 kropli na 1 minutę, powoduje utratę wody o wielkości ⅓ małego basenu rocznie, czyli nawet do 65 litrów dziennie. Wiceprezes Wód Polskich twierdzi, że średnia cena w Polsce uwzględniająca wodę i ścieki to aktualnie [2022] ok. 12 zł netto za m3. Przeliczając na 365 dni, koszy wyniosą 285 zł. Czyli, Biorąc pod uwagę rosnący wzrost opłat za media, możemy skutecznie obniżyć koszty poprzez proste usprawnienie, oraz odciążyć środowisko pod względem poboru wody i emisji ścieków.

5. Wdrożenie biodegradowalnych i nietoksycznych środków czystości

Można ustalić z firmą sprzątającą jakich środków pod względem chemicznym należy używać, łącznie z wyborem opakowania, np. z recyklingu. Korzyści: Mniejsza emisja substancji do środowiska, lepsze warunki pracy dla ekipy sprzątającej oraz pracowników narażonych na ekspozycję. A zatem, lepsze zdrowie i produktywność.

6. Drukowanie dwustronne i używanie papieru z recyklingu

Jest to jedna, mała zmiana, która może odmienić naprawdę dużo! Do tego zadbaj o drukowanie tekstu w możliwie najmniejszej czcionce. Mniejsze litery = mniej zużytej kartki = więcej wolno rosnących drzew. Używaj papieru z recyklingu. To obniży Twoje koszty oraz koszty środowiska.

7. Cyfrowy system zarządzania dokumentami

Ciekawym rozwiązaniem są skanery biurowe o dużej wydajności. Konieczne jest dodatkowo wyposażenie pracowników np. w edytory PDF czy dyski do przechowywania dokumentacji.

8. Obecność żywych roślin

Rośliny chętnie skonsumują dwutlenek węgla wytworzony w biurze i pomieszczeniach socjalnych, co może zwiększyć efektywność pracowników. Rośliny także zwiększają wilgotność powietrza. Szacuje się, że dzięki roślinom doniczkowym można zwiększyć produktywność pracowników od 10 do 15%.

9. Wytwarzanie wypełniaczy z używanych kartonów

Istnieją nacinarki do używanych kartonów do produkcji wypełniaczy. Należy jednak pamiętać, że karton nie może być zaolejony, zanieczyszczony substancjami! To nie jest lokowanie produktu. Wykorzystywanie opakowań już istniejących i nie kupowanie nowych, to krok do zmniejszenia kosztów opłaty produktowej, która z roku na rok ciągle rośnie, oraz zmniejszenie strumienia odpadów papierowych w gospodarce. To też mniejsza ilość wycinanych drzew.

10. Montaż wiat i parkingów rowerowych

Wiaty czy parkingi rowerowe to świetna zachęta dla pracowników gotowych na przyjazd do firmy na dwóch kółkach. Mniej emitowanych spalin, mniejsze koszty komunikacji, oraz wspieranie well-beingu. Zdrowy pracownik to duży zysk dla firmy.

11. Rzadsze koszenie i ustawienie ostrza kosiarki wyżej

Ten „zielony” wygląd 4-cetrymetrowej trawy pozostawia niewiele miejsca dla owadów. Kiedy trawnik jest przycinany nisko oznacza to, że ​​będzie trzeba go częściej kosić i podlewać, aby nie usechł. Z badań wynika, że koszenie co drugi tydzień, zamiast co tydzień, zwiększa liczbę pszczół i dzikich kwiatów. Jest to zdecydowanie prośrodowiskowe usprawnienie, eliminujące mudę i wspierające ekosystem.

12. Automaty vendingowe z papierowymi kubkami

Przy dużej liczbie pracowników, robi się duży problem! Niektóre w Polsce, które w asortymencie posiadają, oprócz automatów serwujących gorące napoje w kubkach papierowych, również automaty vendingowe z eko-napojmi i ze zdrową żywnością. WIN-WIN.

13. Zamontowanie dystrybutora do wody

Podłączone do istniejącej sieci wodociągowej wraz z montażem filtrów jest dobrą alternatywą dla wody butelkowanej. Zmniejszenie ilości wprowadzanego plastiku, oraz tańsza dystrybucja wodyl to znaczące powody do tego, aby wdrożyć takie rozwiązanie.

14. Mniejsze zużycie lub wyeliminowanie niebezpiecznych środków chemicznych

Zidentyfikuj bezpieczniejsze alternatywy środków chemicznych zastosowanych w produkcji, lub zminimalizuj ilość użycia, z zachowaniem potrzeb klienta. To jest działanie ma wpływ na korzyść pracownika, na środowisko oraz koszty.

15. Używanie palet wielokrotnego użytku z tworzywa

Wykluczenie palet drewnianych, które są mniej odporne od tych ze stali i tworzywa, z pewnością przyczyni się do poprawy środowiska przez redukcję odpadów drewnianych i wycinki drzew. Palety plastikowe często są wykonywane z tworzywa z recyklingu, lub same po użytkowaniu mogą zostać poddane recyklingowi. Dużym plusem palet z tworzywa jest ich trwalsze i mocniejsze wykonanie niż palety z drewna. A to oznacza mniejsze koszty.

Podsumowanie

Aktualne trendy są następujące: rośnie presja biznesowa pod kątem bycia firmą dbającą o środowisko, rosną koszty mediów, rosną restrykcje prawne, rosną wymagania społeczne. Z tego wszystkiego wynika, że ochrona środowiska w firmach powinna dotyczyć nie tylko spełnianie minimalnych wymagań prawnych. ale powinna być rozszerzona o kulturę proaktywności. Doskonałą odpowiedzią na te trendy jest Green Lean oraz ekokaizeny. Można pójść o krok dalej i wdrożyć w organizacji GLSS – Green Lean Six Sigma, ale to już do poczytania TUTAJ.